Đánh giá trải nghiệm Canon RF 24-105mm f/2.8L IS USM Z - Ống kính đa dụng độc đáo của Canon
Là niềm tự hào về công nghệ và là sự tái định nghĩa về một ống kính đa dụng, Canon RF 24-105mm f/2.8L IS USM Z hứa hẹn sẽ mang đến cho người dùng một trải nghiệm hoàn toàn đặc biệt trên nhiều phương diện từ chất lượng hình ảnh, hiệu suất hoạt động đến khả năng thao tác. Trong bài viết này, hãy cùng Anh Đức Digital đánh giá tổng quan về ống kính này nhé.
Thông số chung
- Hệ ngàm: RF
- Dải tiêu cự: 24 – 105mm
- Dải khẩu độ: F2.8 – F22
- Hệ thống ổn định: mức độ hiệu quả 5.5 stops
- Vòng khẩu độ: có
- Cấu trúc quang học: 23 thấu kính chia thành 11 nhóm, bao gồm 4 thấu kính tán sắc thấp và 3 thấu kính phi cầu
- Động cơ: 2 động cơ Nano USM
- Khoảng lấy nét gần nhất: 0.45m
- Trọng lượng: 1330g
- Kích thước: 199 x 88.5 mm (dài x đường kính)
Thiết kế và hoàn thiện
Canon RF 24-105mm F2.8 L IS USM Z là một trong những ống kính có kích thước lớn với chiều dài gần 20cm và trọng lượng lên đến 1.3 kg. Thậm chí, nó còn lớn hơn cả RF 70-200mm F2.8 và xấp xỉ với EF 70-200mm F2.8. Tuy vậy, việc sở hữu thiết kế đồng nhất về chiều dài và hệ thống thu phóng bên trong giúp duy trì độ cân bằng ở nhiêu tiêu cự khác nhau và cho phép nó có thể hoạt động dễ dàng trên các hệ thống gimbal.
Hệ thống điều khiển
Hệ thống điều khiển của ống kính bao gồm: vòng chức năng đầu ống kính, vòng lấy nét thủ công, 2 nút chức năng có thể được tùy chỉnh, vòng thu phóng, lẫy khóa vòng khẩu, vòng khẩu và hệ thống bốn công tắc ở phía đuôi ống kính. Vòng chức năng có vân nhám để tăng độ bám có thể được tùy biến để thay đổi khẩu độ, ISO hoặc bù trừ sáng, nhưng sẽ là dạng vòng có độ nảy. Trong khi đó, vòng thu phóng có kích thước lớn nhất với góc xoay giữa hai tiêu cự 24 – 105mm là 90 độ và tương đối dễ thao tác.
Bốn công tắc ở đuôi ống kính đều có thiết kế chìm và thân ống và được chia thành 2 vùng riêng biệt cho các chức năng khác nhau. Bên cạnh hai công tắc chuyển đổi AF/MF và khoảng lấy nét (toàn dải hoặc 1m đến vô cực),hai công tắc con lại sẽ kích hoạt hệ thống ổn định và thay đổi giữa 3 chế độ ổn định khác nhau. Chúng đều được đặt trên một cụm chi tiết nhô cao hơn so với 2 công tắc còn lại, giúp người dùng dễ ghi nhớ và thao tác.
Động cơ thu phóng điện
Canon RF 24-105mm F2.8 L IS USM Z là ống kính RF đầu tiên có khả năng hoạt động với các bộ thu phóng điện tử là PZ-E2 và PZ-E2B. Người dùng sẽ lắp các bộ điều khiển tại vị trí được chỉ định trên ống kính với các tiếp điểm để giữ chắc nó. Bên trong thiết bị này sẽ có một bánh răng nhỏ có thể điều chỉnh tốc độ chuyển động nhanh hoặc chậm (1.5 đến 9 giây). Canon cũng thiết kế cho vòng thu phóng cơ lực cản nhẹ hơn để giúp giảm công suất của động cơ trên thiết bị thu phóng này.
Trên bộ điều khiển có lẫy chuyển chế độ hoạt động và hai nút thu phóng góc rộng/góc tele (W/T) để hỗ trợ các nhà quay phim vận hành dễ dàng hơn. Bộ điều khiển có thể được cấp nguồn từ máy ảnh hoặc thông qua cổng USB PD có sẵn, cho phép nó hoạt động nhanh hơn trên một số dòng máy và có thể điều khiển từ xa qua ứng dụng Camera Connect và EOS Utility. Ngoài PZ-E2, bộ điều khiển PZ-E2B có bộ tiếp điểm 20 chân để có thể được điều khiển từ các thiết bị khác.
Phụ kiện
Canon trang bị cho ống kính khả năng chống bụi và chống ẩm bao gồm các lớp bảo vệ tại các vị trí nhạy cảm như các điểm tiếp xúc với động cơ Power Zoom. Thấu kính mặt trước có lớp phủ fluorine để tránh bám bụi, nước hoặc dầu, giúp việc vệ sinh dễ dàng hơn. Mặc dù có kích thước lớn nhưng ống kính vẫn có đường kích bộ lọc là 82mm tương tự như RF 24-70mm F2.8, một kích thước tương đối phổ biến dù mức giá của chúng đều không rẻ.
Không chỉ vậy, Canon RF 24-105mm F2.8 L IS USM Z cũng là ống kính thu phóng có giá đỡ bởi kích thước và trọng lượng khá lớn của nó. Ngoài việc giúp toàn bộ máy ảnh và ống kính đứng vững trên các tripod, phép người dùng có thể xoay các góc khác nhau rất đơn giản. Phần giá đỡ được chế tạo rất chắc chắn với nút xoay và khóa rất trơn tru. Tuy không có điểm mốc đánh dấu góc 90 độ nhưng vẫn sẽ có các chỉ báo để người dùng khóa góc theo ý muốn.
Tuy nhiên, điều đáng tiếc là giá đỡ này không thể tháo rời mà chỉ có phần chân của giá đỡ mới có thể được tháo nhờ vào các chốt xoay. Ngoài ra, người dùng có thêm các phụ kiện khác như loa che nắng và giá đỡ LH-E1.
Khả năng lấy nét
Lấy nét tự động
Canon RF 24-105mm F2.8 L IS USM Z được trang bị hai động cơ Nano USM với hiệu suất mạnh mẽ, vận hành mượt mà và gần như không có tiếng ồn. Với khẩu độ lớn F/2.8, hiệu suất lấy nét trong môi trường thiếu sáng vẫn được đảm bảo ổn định. Vì là một ống kính dạng parfocal nên nó vẫn giữ vị trí lấy nét khi người dùng thay đổi tiêu cự. Để tăng tốc độ lấy nét, người dùng có thể thay đổi phạm vi lấy nét bằng công tắc chuyển phạm vi từ toàn dải sang khoảng 1 mét – vô cực.
Là ống kính parfocal, việc thay đổi tiêu cự sẽ không làm thay đổi điểm nét. Ống kính hỗ trợ chế độ FTM (Full Time Manual) để hỗ trợ đổi nét ở chế độ AF và lấy nét một lần. Hai nút chức năng nằm giữa vòng lấy nét thủ công và vòng thu phóng, ngoài chức năng khóa nét theo cả hai hướng dọc và ngang, chúng đều có thể được tùy biến cho các tính năng khác. Hiện tượng ống kính thở vẫn được ghi nhận trên ống kính này, tuy nhiên nó đã được hạn chế tối đa và hiếm khi diễn ra sự thay đổi khung hình.
Lấy nét thủ công
Canon RF 24-105mm F2.8 L IS USM Z mang đến trải nghiệm lấy nét thủ công rất ấn tượng nhờ vào vòng lấy nét thủ công có kích thước lớn, có gờ cao su nằm ở phía đầu ống kính để có cảm giác thao tác tốt. Vòng khẩu độ của ống kính này sẽ có hai chế độ nhạy khác nhau bao gồm chuyển nét theo tốc độ quay và cơ chế tuyến tính. Với chế độ điều khiển theo tốc độ xoay, trong khi tại tiêu cự 24mm, góc xoay sẽ đạt từ 80 – 180 độ, trong khi góc xoay tại tiêu cự 105mm là 150 – 460 độ. Đối với cơ chế tuyến tính, vòng xoay có phạm vi khoảng 320 độ.
Đánh giá hệ thống ổn định quang học
Hệ thống ổn định quang học là một tính năng tuyệt vời của ống kính này với hiệu quả lên đến 5.5 stops. Nhưng ở chế độ Coordinated IS với các thân máy có hệ thống IBIS, hiệu quả ổn định có thể lên đến 8.0 stops. Khi hoạt động, bộ ổn định hoàn toàn không phát ra tiếng động nào và luôn giữ cho cảnh quay được mượt mà, kể cả khi di chuyển máy ảnh.
Canon RF 24-105mm F2.8 L IS USM Z sẽ có 3 chế độ ổn định, lần đầu có trên một ống kính Canon RF tiêu chuẩn. Các chế độ này bao gồm: ổn định chung (Mode 1),ổn định khi lia máy (Mode 2) và ổn định cho những tình huống bất thường (Mode 3). Chế độ thứ 3 được thiết kế để phát hiện chuyển động lia máy theo nhiều hướng và khi phát hiện chuyển động, ống kính sẽ điều chỉnh bộ ổn định để hoạt động với hướng chuyển động. Hiệu suất của chế độ này tương đối ấn tượng trong nhiều trường hợp, nhưng hình ảnh khi nhìn qua kính ngắm có vẻ được ổn định hoàn toàn.
Chất lượng hình ảnh
Là ống kính có sự kết hợp giữa dải tiêu cự rộng và khẩu độ toàn dải lên đến F2.8, nhiều người dùng đều kỳ vọng rằng các kỹ sư Canon sẽ tối ưu hệ thống quang học phức tạp của Canon RF 24-105mm F2.8 L IS USM Z để mang đến hiệu suất hình ảnh vượt trội. Trong bài viết này, hình ảnh được từ ống kính sẽ được chụp bằng máy ảnh Canon EOS R5 với độ phân giải hình ảnh lớn để tối ưu khả năng phân giải hình ảnh từ ống kính.
Độ sắc nét và hiện tượng tối góc
Ở tiêu cự 24mm, Canon RF 24-105mm F2.8 L IS USM Z đạt độ sắc nét ở trung tầm và giữa khung hình ấn tượng hơn so với ống kính RF 24-70mm F2.8, trong khi độ nét ở góc gần như tương đồng. Ở tiêu cự tele, ống kính này vẫn đạt độ sắc nét tương tự và có lợi thế hơn ở vùng trung tâm, trong khi ống kính 24-70mm có độ nét ở vùng góc tốt hơn. Việc giảm khẩu độ về F4 hoặc các mức nhỏ hơn không có nhiều tác động về độ nét vùng trung tâm ở tiêu cự góc rộng, nhưng sẽ có những cải tiến dễ rất dễ nhận biết ở các tiêu cự trung bình và tele.
Về độ sắc nét ở các góc, hình ảnh tại tiêu cự 24mm có chất lượng rất tốt ở khẩu độ F/2.8. Nhưng với các tiêu cự lớn hơn như 50mm hoặc 105mm, độ nét vùng góc tương đối ấn tượng ở F/5.6. Trong những trường hợp cần sử dụng để chụp ảnh phong cảnh và kiến trúc, người dùng có thể sử dụng khẩu độ từ F/8 – F/11 để đạt đủ độ sâu trường ảnh cần thiết và đạt độ nét toàn ảnh ấn tượng nhất.
Hiện tượng tối góc diễn ra trên toàn dải tiêu cự, với tiêu cự góc rộng sẽ có mức độ tối viền đáng kể hơn so với các tiêu cự góc tele. Việc giảm khẩu độ về F4 sẽ cải thiện hiện tượng này tương đối rõ rệt, và gần như được loại bỏ hoàn toàn ở khẩu độ F/8. Khi sử dụng trên các máy ảnh cảm biến APS-C, hiệu ứng tối viền không hiện diện quá rõ rệt và có thể được cải thiện tương đối dễ dàng.
Quang sai, bóng mờ và méo ảnh
Tại các chi tiết có độ chênh lệch tương phản cao, Canon RF 24-105mm F2.8 L IS USM Z xảy ra hiện tượng quang sai ngang rõ rệt tại tiêu cự góc rộng, giảm về mức không đáng kể ở 35mm, nhưng sẽ xuất hiện trở lại tại các tiêu cự 70mm và 105mm. Trong khi đó, hiện tượng quang sai màu dọc (dưới dạng viền tím) vẫn tồn tại ở một mức độ nhất định trên toàn dải tiêu cự và hiện diện rõ ràng hơn tại các chi tiết ngoài vùng lấy nét. Việc giảm khẩu độ về mức F4-5.6 sẽ cải thiện và dần loại bỏ các quang sai này.
Được trang bị lớp phủ SSC (Super Spectra Coating) và ASC (Air Sphere Coating) cho 23 thấu kính, ống kính cho thấy khả năng xử lý hiện tượng lóa sáng và bóng mờ tương đối tốt ngay cả khi có nguồn sáng mạnh chiếu thẳng vào ống kính tại khẩu độ F2.8. Tuy nhiên, việc loại bỏ hoàn toàn nó không phải là điều dễ dàng ngay cả khi người dùng sử dụng các khẩu độ nhỏ hơn.
Ống kinh có mức độ méo hình rất rõ rệt tại gần như hầu hết các tiêu cự mà chỉ có thể được hiệu chỉnh trong máy ảnh và trong các phần mềm hậu kỳ. Cụ thể tại tiêu cự 24mm, hình ảnh chịu hiện tượng biến dạng lồi tâm rất rõ ràng với các đường thẳng về phía rìa có thể bị uốn cong khá rõ rệt. Độ méo sẽ được cải thiện rất tốt ở tiêu cự 35mm và 50mm, nhưng sẽ bắt đầu có hiện tượng lõm tâm nhẹ khi tăng dần tiêu cự về 105mm.
Khả năng xóa phông
Với khẩu độ lớn F/2.8, ống kính Canon RF 24-105mm F2.8 L IS USM Z cho khả năng xóa phông khá mịn và đẹp mắt, đặc biệt khi chụp ảnh tại các tiêu cự lớn. Tuy nhiên, hiệu ứng bokeh trên ống kính này chắc chắn sẽ khiến người dùng thất vọng khi xảy ra hiện tượng bokeh vòng tròn đồng tâm ở các tiêu cự góc rộng, bao gồm cả hiện tượng bokeh mắt mèo tại các góc. Hiện tượng này dần giảm thiểu khi người dùng sử dụng tiêu cự 50mm trở đi hoặc giảm khẩu độ, để tạo ra bokeh đẹp hơn, tròn hơn và mượt mà hơn.
Với hệ thống khẩu độ 11 cánh, ống kính có thể tạo ra hiện tượng tia sao 22 cánh tại các khẩu độ nhỏ, tiêu cự góc rộng và các tia sao sẽ hiển thị rõ rệt hơn khi giảm khẩu độ sâu hơn.
Tổng kết chung về Canon RF 24-105mm F2.8 L IS USM Z
Có thể nói, ống kính Canon RF 24-105mm F2.8 L IS USM Z là một sản phẩm đa năng và chuyên nghiệp dành cho tất cả các nhu cầu phổ biến của các nhà báo hay nhiếp ảnh sự kiện. Mặc dù có kích thước lớn và trọng lượng nặng hơn phiên bản F4 là một điểm trừ nhỏ, song với dải tiêu cự đa dụng và có khẩu độ lớn F2.8, chất lượng hình ảnh ấn tượng và khả năng lấy nét nhanh của ống kính này sẽ là những lợi thế đặc biệt mà hiếm có ống kính nào có thể làm được ở thời điểm hiện tại.